Norge på langs – 2013

Å jøss for ein endring! Starta dagen på 950 moh, aleina og skodd, vind og kaldt! Skulle gå 12 km til Umbukta. På den turen lysna det opp, sola kom gjennom skydekke og temperaturen steig, slik at eg kunne ta av litt klær litt etter litt! Når eg kom til veien kunne eg sitja i veikanten å haika uten å frysa!!

Skulle jo inn til Mo i Rana, fekk haik med ein veldig kjekk kar! Han kunne fortelja møje om Mo, 24000 innbyggere, opprinnelig kraft- og jernverk som grunnlag for oppbygging! Jernmalm utvinning ble nedlagd slutten av 80-tallet. Da jobba 4500 personer på verket! Store omstillingsmidler har bore frukter, og nå er det et aktivt næringsliv i de gamle lokala. Masse positivt som skjer, ny flyplass skal bygges, og gammel gruvedrift vurderes å starte igjen!

Er nå på hotell og har fått besøk av Johanne! Fantastisk kjekt! Kviledag i mårå! Klypt håret, ede god mat, litt vin og vaska klær! Det trengdes visst, var ikkje akkurat god såpelukt av de!

Forresten, har kjøpt meg ny Caps! Når ein ikkje har så tjukt hår på håve er det veldig viktig å ha någe på toppen! Tenk hvis eg hadde mista den caps’en eg har, og ikkje hatt ein ny klar i sekken! Forstår? Hvis ikkje, klypp av alt hår på toppen og gå ut i ei haggelbyge, så forstår du!

37 km i dag, er nå på sauvasshytta
kun 11km fra Umbukta fjellstue ved Mo i Rana. Skal inn til Mo å handla i morgen, trenger litt kart, mat +diverse. Så blir det ein kviledag då, trenge å få tørka skonå skikkelig og få smurt de inn. Har blitt litt fuktig på føtene de siste dagane, og når temperaturen er kun 4-6 grader blir det kaldt. Det går ikkje å ha det slik!

Dette kan fort bli mi favoritthytta! Sitt nå i ein slik stol du kan leggja ned, med fotskammel med beinå på inn mot ogen, med nylagd kaffi i koppen og høyre på musikk i radioen! Kan mest ikkje få det bedre, mangla bare någen personar så hadde alt vore perfekt!!

Rana turistforening har gjort någe lurt. De har satt opp någen små «rastekoier» langs ruta. Små koier som er ca. 12 m2 som inneholder benk langs veggene, bord og ein liten ogen. Perfekt å gå inn i og eda når veret er gale! Kan fyra og få litt varme i kroppen mens en et nista! Rett og slett skambra, lura meg på kin så har komme på det! Kan ikkje var tosjen den personen!

Nei nå må eg gjera klar for legging, må opp tidlig slik at ikkje heile dagen fere vekk i bare tull!

I dag har vært den dagen med dårligaste ver hittil. Starta dagen med regn og litt skodd, etterkvart auka det på med vind også, og i tillegg var det kaldt(6’celsius)! Godt at det var møje oppoverbakkke slik at eg holdt varmen! Var oppe i øve 1000 meter høyde, men såg veldig lite på grunn av skoddå!

Sjøl om veret var dårlig, oppleve ein ting. Ein del av turen( ca 4 km) var på ein «skogsvei». Så rett ved ei bru såg eg ei presenning med någe unna! Ein motorsykkel, og meir også, plutselig kom ein mann til syne! Det viste seg å ver ein polsk mann så hadde kampert der unna ei presenning! Mannen var hyggelig han, var på ein liten rundtur i norge/sverige med sykkelen sin! Litt av ein plass å kampera, tenkte nå eg!

Er nå kommen opp til Virvasshytta, kjempefin plass ved eit vatn med fin fisk i( det er någen andre her så fiska)
Blei 25 km i dag, godt å komma i hytta etter det sura veret! Har fyrt godt i ogen, kokt meg solbærtoddy, det er jo lordag! Får tenkja slig så me gjorde for ein del år si; Lure på ka eg ska ut på i kveld?
Rimeligt roligt, toddy’en virka heller ikkje likt dei så me lagde før i tiå!

Godt 32 km på asfalt tar på føttene, bedre å gå i terreng. Men turen over Saltfjellet gjekk greit. Var innom Polarsenteret og hadde matpause, kebabtallerken. Må vel klart sei at det finnest møje bedre kebab enn den, men det var nå den de hadde då! Forresten, kaffor må alle plasser så servere någe alltid ha samme menyen? Hamburger, cheseburger, kyllingnuggets, fish/chips etc. Konne kanskje også hatt litt norsk mat i Norge?
Ein annen ting eg har lurt på i dag! Over saltfjellet går både jernbane og E6. Jernbanen er bygd med slake svinger, minst mulig høydeforskjell og optimal terrengtilpassning. Bygd for ca. 70 år sidan av tyskerane sine fangar under krigen. (var forresten ca 35 fangeleirer med opp mot 500 fangar i kvar her. Blei fælt behandla og det var stor dødelighet blant fangane)
Veien derimot går opp og ned, møje meir svingar, og i tillegg bygd adskillig seinare! Og begge går i samme terrenget, begge på fyllingar og begge begynner og slutter på ca samme plass! Ufattelig for meg at tyskerane sine fanger under krigen klarte det bedre enn nåtidens ingeniører i Statens vegvesen! Någe er det eg ikkje forstår, eller så har dagens utbyggere bonus på svingar og haugar/dumper!
Er kommen til Bolnastua, 2 flotte hytter til Rana Turistforening. Strøm på hyttene og greier, og den eine er heilt ny( Ranahytta)
I mårå bere det ut i terrenget igjen, godt det! Er liksom meir på tur då!

Mista alle tankar om kos tøfft Samane må ha det med å halla kontroll på alle reinsdyra sine! Først milevis med gjerde å vedlikehalda, og så dei store områdene å ha kontroll på. Vel har de skotere, 4 hjulinger og kross sykler, men alikavel, de går jo ikkje øvealt dei heller! Og reinsdyr er jo ikkje lette å møda heller hvis de vil feil vei!
Men i går når det var så fint ver og eg gjekk der og koste meg, høyrde eg ein motordur! Høyrde på dette og lurte på ka det var, ein gjer jo det når ein går der . Så såg eg ka det var!! Helikopter så dreiv reinsdyr avgårde! Svingde seg rundt i lufta rett over bakken og reinsdyra hadde ikkje møje valg kor de måtte gå!
Så Samane må bare klara seg, har de råd til å jaga reinsdyr med helikopter har eg ikkje vondt av dei!!
I dag har turen gått til Lønstua, snaut 30 km. Å så møje molter!! Og som ein molteplukkar eg er, var det ikkje lett å gå forbi så møje molter! Tok bare dei største og åt de, de var skikkelig gode!

Junkerdalen turistsenter var uten turister, traff ein som dreiv litt vedlikehold, og fekk kjøpt meg ein kaffi og Pin up is. Det var stort sett det di hadde! Han kunne blant anna fortella at de dreiv jakt på ein bjørn som hadde drept masse sauer! (Vel heiter eg sigBjørn, men eg har ikkje drept sauer)
Er heldigvis gjennom det området eg nå!

Å for ein dag! Starta litt øveskya, men så klarna det opp og blei strålande sol og varmt! Kan dokke tenkja dokke någe finare enn å ver på heiå i slik et ver!! 35 km gjekk som ein draum, sovna litt av også i pausen, herrligt!!
Terrenget rundt Balvatnet er skikkelig flott, med någen høge tindar rundt! Og så såg eg litt av Blåmannsisen då, i horisonten. Fekk jo sjå an tilslutt, sjøl om det var lang avstand.
Det er litt spesiellt det, å komma opp og sjå langt sørøve. Då tenkje eg; eg ska iallefall gå lenger en dei fjellå der!! Av og te tytte eg det ser jysla longt ut, men når eg då ser andre veien og tenkje; der var eg i går eller dagen før! Då blir det ikkje så longt alikavel då!
Fekk sagt litt lite om Sulitjelma i går! Må sei det såg litt trist ut, tomme hus og nedlagde store industribygg med knuste vinduer etc. Vitna om fordums storhet, men det er visst nå bare ca. 450 innbyggere. Gruvedriftå ble nedlagt på 90 tallet! Det er kobbermalm i fjellå i Sulitjelma, og det er nå snakk om at prisane er så bra at det vurderes oppstart igjen, får håpa det!
Nå er eg på Trygvebu i Junkerdalen, fin hytte med straum. Aleina på hyttå i dag og! Ikkje møje folk i heia gitt!
Ser det er någen så meina eg må ha tatt av någen kilo. Jo eg kan bekrefta at eg iallefall ikkje har lagt på meg! Når eg såg etter i går såg eg at eg faktisk hadde fått litt sleng i bokseren! Litt slik så dei gamle slengboksene!! Er det mote det nå elle?

Dagar kan starta og slutta heilt forskjellig! I dag starta eg litt seint, skulle bare ned til Sulitjelma for å handla først, butikken åpna ikkje før kl 10:00. Regn, skodd og vind gjorde at eg heller drøyde an litt med morgonkaffien! Så bar det ned til Sulis i rett og slett pissever! Kom ned til hovedveien, og det førsta stora spørsmålet kom; hvilken veg, høyre eller venstre, ligge butikken? Måtte bare ta ein kjangs og begynna å gå, håpar det kjem ein bil snart. Heldigvis gjore det det og eg fekk avklart vegen.
Etter å ha gått litt til, stoppa det ein ny bil, og lurte på kor eg kom fra! Det viste seg at det var hjelpekorpset som såg itte ein så gjekk norge på langs, som de ikkje hadde fått kontakt med. Heldigvis kunne eg då bekrefta at eg haddd truffe den mannen i går, og at alt var bra!!!

Etter å ha handla bar det oppover bakkane igjen!! Tyngre sekk og nå, kjøpt møje godt!! Og så bratt det var opp fra Sulis igjen, de hadde jo laga veien rett opp!!! Må bruga ved!

Når eg kom til topps, trur du ikkje han så eg spurte om veien, kom kjørande! Har du lysst på kaffi, spurte an? Hadde jo det eg, og dermed var eg invitert på hytta på kaffi! Kånå diska opp med all slags godt, og eg fekk et skikkelig kongemåltid! De fortalde om Sulitjelma og eg kosa meg! Ka ska med sei om slike folk! Eg seie: Godt dokke finnes!!

Og når eg så kom ut av hyttå, så var også veret blitt bra, og eg hadde til og med medvind den mila eg hadde igjen!

Måtte rett og slett syngja litt eg då!!!

Ser at det ikkje er eg så bestemme veret! I går nemde eg at eg konne tenkt meg medvind, det sko eg ikkje ha gjort! I dag har eg hatt meir motvind enn før, i tillegg har de lasta opp med skikkelig regn og skodda! Og eg så hadde tenkt å ta fine bilder av Blåmannsisen, det gjekk ikkje! Skoddå tok vekk den muligheten!
Har kommet meg til Sulitjelma Fjellstue, blei godt 30 km i dag. Godt å komma inn i Norge igjen, var innom Sorjushytta så vidt på veien! Fint tilrettelagt i sverige, fine hyttetun etc. men hyttene i Norge er møje triveligare! Bra med stover/kjøkken i ett med ogen og ikkje minst sofa’er te å slenga seg ned i!! Der er dei norske turisthyttene heilt topp!!!

Starta på 700 moh i dag og var oppe i litt over 1000 moh før eg nå er kommen ned på 580 moh. Så i morgen skal eg ned til Sulitjelma og handla, før det bere innover mot Junkerdalen.

Nå er eg aleina i hyttå. Når eg kom var det någen tyskerar så hadde inntatt hyttå. De hadde bobil utfor, men hadde okkupert heila tørkerommet! Og det trong jo eg og te mine kler. Måtte be dei om å gi litt plass, de brukte bare hyttå til tørking og spela kort! De trudde det var gratis å låna hytta!! ( sa de iallefall)
Men det ordna seg ittekvart det og..

Ein lange dag gjennom Paddjelanta er over, i någenlunde fint ver. Iallefall ikkje regn og skodde! Så i dag har eg fått sett meir av området her!
Padjelanta betyr; «det høgre landet». Det er sveriges største nasjonalpark og har levande samisk kultur. Det viser seg med mykje reinsdyr og fleire «samebyar». Det er midt i kalvemerkinga, men har desverre ikkje klart å få sjå på. I dag gjekk eg forbi ein innhegning som det lukta sterkt reinsdyr av, og som var skikkelig opptråkka, men var nok ein dag eller to for sein.
Har truffe fleire utlendingar i dag og. Det er veldig vanlig å ta helikopter inn fra Ritsem og så gå tilbake. Så helikopter ser ein fleire ganger daglig.

Hadde nettopp besøk av den samiske hytteverten, hu sa det var veldig lite snø i år, det minste hu hadde sett. Men hadde hatt dårlig vær og mykje vind.
Apropos vind, nå har eg gått i 4 veker og hatt motvind stort sett heile tida!! Må vel snu snart, konne godt fått litt medvind nå!
Det med Samar har me ikkje i Hjelmeland. Når eg gjekk på skulen, kalte me ombobuen for gasserar! Hadde kje vore bedre med Samar? Si øyå er delt, konne me jo då fått både finnøy-samar og hjelmeland-samar!! Det er jo på Same øynå og de går jo på Same skulen! Sama det vel..Forresten, nei me vil heller ha ombobuen som de er, og me trenge jo ikkje Samar heller!!

Padjelanta er rett og slett jysla fine, fantastisk lett å gå, fine stugor å overnatta i og veldig godt merka stiar! Bare så synd at veret ikkje gjorde det litt lettare å fotografera. Regn og skodde er ikkje akkurat det lettaste å ta bilde i. Det blir jo til at ein går på, og stoppa bare når ein skal eta eller drikka!
Er kommen nokså langt inn i Padjelanta, ca 4 mil, til Låddejåkka stugene! Forresten, lura på hvorfor navnå her oppe ser ut til å vera lagte for å meste ikkje konna sei de, og iallefall ikkje konna huska de!! Kver gong eg treffe folk og de spør kor eg ska eller kor eg har gått, står eg der og gjeispa iitte luft og stotra på med jåkki, måkki, jåkka, lakka eller ka det nå er for någe! Ofta må det også snakkast på engelsk, møje utlendingar her, gjer det ikkje lettare akkurat! I dag traff eg någen sveitsiske kjempehyggelige folk, de spurte og eg ga på med det eg konne. Det blei bare tull, til slutt spurte de om eg ville ha sjokolade? De følte sikkert eg trong någe søtt! Og det ville eg jo gjerna ha, fekk ei heile plada! Greie folk dei sveitserane!!
Ein av tingene som er veldig bra, møje bedre enn i Norge, er alle bruene over diverse elvar! Någen av elvane er virkelig store, men sjøl øve små elvar er det flotte bruer. Spurte någen svenskar, de sa det var svenske stat som holdt bruene! Någe å tenka på i Norge og kanskje??